Trung Quốc kiếm được bao lăm tiền từ iPhone?
Nasco ExpressiPhone được lắp ráp tại Trung Quốc. Khi một chiếc iPhone sang thị trường Mỹ, nó được ghi nhận là hàng xuất khẩu với hoài xuất xưởng khoảng 240 USD.
Việc nhập Nasco Express khẩu iPhone nghe đâu là một tổn thất lớn đối với Mỹ. Vì điều này, cựu Tổng thống Trump từng tuyên bố: "Trung Quốc mỗi năm lấy đi 500 tỷ USD từ giang sơn chúng ta và tái thiết Trung Quốc" . Năm 2018, một ước tính cho thấy việc Mỹ du nhập iPhone 7 và iPhone 7 Plus đã đóng góp 15,7 tỷ USD vào mức thâm hụt thương nghiệp năm 2017 với Trung Quốc.
Tuy nhiên, nghiên cứu của tờ The Conversation về phí tổn iPhone cho thấy, con số này không đề đạt thực tại giá trị mà Trung Quốc thu được từ việc xuất khẩu iPhone, hoặc từ các mặt hàng điện tử có thương hiệu mà nước này chuyển vận sang Mỹ và những khu vực khác.
Những thành phần có giá trị nhất tạo Nasco Express nên iPhone bao gồm: màn hình cảm ứng, chip nhớ, bộ vi xử lý... Chúng đến từ các nhà cung cấp khác nhau ở Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan Nasco Express (Trung Quốc). Có thể kể đến những cái tên quen thuộc như Intel, Sony, Samsung, Foxconn.
Hầu như không có linh kiện nào được sinh sản tại Trung Quốc đại lục. Apple mua các linh kiện Nasco Express rồi tải chúng tới Trung Quốc. Sản phẩm khi xuất khỏi Trung Quốc đại lục để sang các thị trường khác đã là một chiếc iPhone hoàn chỉnh.
Vào thời khắc iPhone 7 được phát hành năm 2016, IHS Markit ước lượng chi phí xuất xưởng của mẫu điện thoại này là 237,45 USD.
Do đó, theo ước tính của The Conversation, số tiền mà Trung Quốc thu được từ một chiếc iPhone 7 chỉ là 8,46 USD, tương đương 3,6% chi phí xuất xưởng. Mức này đã bao gồm hoài dành cho viên pin điện thoại do một công ty Trung Quốc cung cấp, và hoài dành cho nhân lực lắp ráp.
Vậy 228,99 USD còn lại Nasco Express đã đi đâu? Mỹ và Nhật Bản thu được khoảng 68 USD mỗi nước, Đài Loan nhận được 48 USD và 17 USD còn lại dành cho Hàn Quốc.
Sau đó, khoảng 283 USD lợi nhuận thu được từ giá bán buôn (mẫu iPhone 7 32GB Nasco Express có giá 649 USD vào thời khắc ra mắt) sẽ được chuyển thẳng vào "ngân khố" của Apple.
Trong khi đó, theo tờ Wall Street Journal, cứ mỗi chiếc iPhone X 64 GB với giá 999 USD được bán ra thì tập đoàn Samsung Nasco Express - đơn vị sản xuất màn hình cho iPhone - sẽ nhận được 110 USD.
44,45 USD tiếp theo dành cho các nhà cung cấp chip nhớ cho iPhone, bao gồm Toshiba (Nhật Bản) và SK Hynix (Hàn Quốc).
Một phần tiền tiếp theo sẽ được chuyển đến Singapore, một phần đến Brazil, một phần đến Ý, Trung Quốc vẫn Nasco Express chỉ nhận được khoảng 8,46 USD cho mỗi chiếc iPhone X được bán ra mà thôi.
Mặc dù iPhone được tính là hàng nhập cảng từ Trung Quốc nhưng phần nhiều số tiền người Mỹ chi cho chúng lại không dành cho Trung Quốc.
Tới iPhone 14, theo Nikkei Asia, phí sản xuất iPhone đã đạt tới mức "cao nhất mọi thời đại". Chi Nasco Express phí sinh sản iPhone 14 Pro Max ước tính là 501 USD, cao hơn so với mức tổn phí 461 Nasco Express USD dành cho iPhone 13 Pro Max.
Tuy nhiên, nguyên cớ dẫn tới mức tăng này là do giá linh kiện tăng. Thành phần đắt nhất là chip A16 Bionic có giá 110 USD. Cảm biến Nasco Express Sony CMOS mẫu mới có giá 15 USD, đắt hơn 50% so với mẫu cũ. Màn hình OLED dành cho iPhone 14 Pro Max cũng đắt hơn nhiều vì nó dùng nguyên liệu cao cấp hơn.
vì sao không sản xuất iPhone ở Mỹ?
"vì sao Apple chẳng thể sản xuất iPhone ở Mỹ?" - Đây là câu hỏi mà nhiều người đặt ra. Vấn đề chính là chuỗi sinh sản của ngành công nghiệp điện tử toàn cầu đã chuyển dịch sang châu Á từ những năm 1980 và 1990. Các công ty như Apple cũng phải đối diện với thực tiễn này.
Bên cạnh đó, theo như tâm tính ở trên, nền kinh tế Mỹ, cũng như lực lượng lao động của nước này sẽ không thu được nhiều giá trị nếu chỉ lắp ráp iPhone từ các bộ phận được sinh sản tại châu Á.
dù rằng về mặt kỹ thuật, lắp ráp iPhone tại Mỹ là điều hoàn toàn khả thi nhưng chi phí trên mỗi chiếc iPhone sẽ cao hơn so với khi được lắp ráp tại châu Á.
Theo tờ Vox, nếu Apple lắp ráp iPhone ở Mỹ, họ sẽ tốn thêm khoảng 30-40 USD cho mỗi chiếc điện thoại. Trong trường hợp mọi bộ phận đều được sinh sản tại Mỹ nhưng nguyên liệu thô Nasco Express vẫn mua từ thị trường toàn cầu thì một chiếc iPhone sẽ có phí cao hơn khoảng 100 USD.
Với một thiết bị điện tử có tỷ suất lợi Nasco Express nhuận lên tới 64% thì đây là một mức gia tăng hoài tương đối khiêm tốn. Tuy nhiên, vấn đề chính vẫn nằm ở quy mô, Nasco Express chuyên môn và cơ sở hạ tầng để lắp ráp iPhone - hết thảy đều đòi hỏi tiền nong, thời kì và sự đầu tư dài hạn.
Ngay cả khi Apple có thể tập hợp tất thảy quy trình sản xuất iPhone tại Mỹ thì hãng này cũng không có nhiều lợi thế về phí và về mặt thương nghiệp toàn cầu. Trong khi đó, Trung Quốc sẵn sàng nhận 8 USD cho mỗi chiếc điện thoại, vậy thì Apple chẳng tội gì bằng lòng bất lợi cả.
Chiến lược "Trung Quốc + 1"
dù rằng đã gắn bó và phụ thuộc lâu dài vào hệ thống lắp ráp iPhone tại Trung Quốc nhưng trong bối cảnh bít tất tay địa chính trị gia tăng và sau những tác động của đại dịch COVID-19 tới chuỗi cung ứng toàn cầu, Apple đang tìm tới Ấn Độ như giải pháp thay thế tiềm năng.
Theo Giáo sư Willy Shih tại Trường Kinh doanh Harvard, tuy vẫn phải phụ thuộc vào Trung Quốc nhưng Apple đang khai triển chiến lược "Trung Quốc + 1" hoặc "Trung Quốc + nhiều hơn 1" nhằm đa dạng hóa cơ sở cung ứng.
Ấn Độ, nền kinh tế lớn thứ 3 châu Á, mang tới một thị trường nội địa phát triển. Ngoài ra, chính quyền New Delhi đã đưa ra nhiều chính sách thu hút đầu tư vào lĩnh vực sinh sản điện thoại sáng ý.
Thế nhưng, việc dịch Nasco Express chuyển dây chuyền sinh sản ra khỏi Trung Quốc sẽ khiến Apple phải đối mặt với rất nhiều thách thức. Giới chuyên gia nhận định, "Táo khuyết" có thể đa dạng hóa chuỗi cung ứng nhưng khó có thể hoàn toàn tự sản xuất tại Trung Quốc.